Skip to main content

Zandsteen

Uit: nieuwsbrief oktober 2018
Zandsteen, daar kon ik deze zomer niet omheen. Kloster Frenswegen, waar ik een zomerweek beeldhouwen gaf, ligt vlak bij Bad Bentheim. Jawel, van de beroemde Bentheimer zandsteen.

In het klooster worden cursussen zandsteen bewerken gegeven, er was een beeldententoonstelling en in de directe omgeving zijn een aantal monumentale beelden te zien op de Skulpturenweg Nordhorn (daterend uit 1979). Ook een bezoek aan het zandsteenmuseum kon natuurlijk niet ontbreken.

kloster1

kloster2

Kloster Frenswegen

 

Zandsteen is een afzettingsgesteente dat voornamelijk bestaat uit zandkorrels, samen met allerlei andere gesteentefragmenten zoals kalk, grind en mineralen. De kleur is van oorsprong geelbruin en verandert door verwering in grijs. Het voorkomen van bepaalde oxiden en mineralen kleurt varianten bruinrood. Zandsteen bestaat voornamelijk uit kwarts.

Vier eeuwen lang, van 1450 tot 1850, werd zandsteen voornamelijk vanuit of via Bentheim naar Nederland getransporteerd over de Overijsselse Vecht. Door de hoge kosten van het vervoer, werd de steen voornamelijk toegepast in belangrijke gebouwen. De gevels van het Koninklijk Paleis Amsterdam zijn bijvoorbeeld opgetrokken in Obernkirchener en Bentheimer zandsteen.

Sinds 1951 is het bewerken van zandsteen in Nederland verboden vanwege de grote hoeveelheid kwartsstof die bij het hakken vrijkomt. Dit veroorzaakt de longziekte silicose. Sinds die tijd werd oude zandsteen bij restauraties vaak vervangen door kalksteen (Vaurion /Massangis), hoewel deze niet erg weervast bleek. Ook verweert deze steen veel lichter. Sinds 2005 wordt Bentheimer en Obernkirchener zandsteen in toenemende mate weer in Nederland verwerkt, bijvoorbeeld voor de restauratie van de Sint-Janskathedraal in 's-Hertogenbosch en voor de gevels van het Koninklijk Paleis in Amsterdam. Indien maar de juiste voorzorgsmaatregelen worden getroffen hoeft werken in zandsteen niet te resulteren in longschade door silicose.

Uitgebreide informatie over Bentheimer zandsteen vind je bijvoorbeeld op de website van Monder Natursteinwerk uit Nordhorn (in het duits):blog Bentheimer Sandstein

skulptur1

skulptur4

skulptur5

 Skulpturenweg Nordhorn

Op weg naar de Alpen, was onze eerste vakantiestop in Ronchamp, waar de Chapelle Notre-Dame-du-Haut van architect Le Corbusier staat. Prachtige plek. Dichtbij ligt het stadje Belfort, daar hebben we overnacht. En jawel, ons hotel lag tegenover Cathedrale St. Christophe, indrukwekkend groot en helemaal opgebouwd uit rode zandsteen.

Belfort

Belfort 2

Beelden

Zelf heb ik een aantal beelden van verschillende soorten zandsteen gemaakt. En omdat plaatjes kijken altijd leuk is, hieronder de foto’s.

tweeineenTitel: Twee ineen

schatbewaarder

Titel: Schatbewaarder

1801cTitel: New company

In de cursus wordt bij mij niet gewerkt in zandsteen. Daarom dit keer geen beelden van cursisten.


Laatste artikelen

De Drie Gratiën

2024-03-15 15:53:09

Lantaarnconsoles in Utrecht

2024-01-25 13:53:28

Expositie cursus beeldhouwen

2024-01-24 13:22:54